Dit is het vijfde blog waarin ik je meeneem in de 2500 jaar oude Chinese levensfilosofie Tao. In mijn eerste blog ging ik in op wat het Taoïsme is en op het begrip WuWei. In het tweede ging het over ‘Niet goed en niet fout’. In het derde besprak ik vijf principes van Taoïstisch leiderschap. In het vierde besprak ik hoe de leider om kan gaan met verandering. In dit blog kijken we naar de noodzaak van feedback en geef ik je een handig en gratis instrument hiervoor: het leiderschapskompas.
Groeihormoon
Feedback is het groeihormoon voor leiderschap. In De Leider als Baken introduceer ik het Leiderschapskompas – een model met een vragenlijst dat je helpt om je eigen leiderschapsstijl te onderzoeken langs de vier dimensies die leiders tot baken maakt: geankerd zijn, zichtbaar zijn, begrenzend zijn en richtinggevend zijn.
Hoe goed jouw intenties ook zijn, jij bepaalt niet of je een baken voor de ander bent. De ander ervaart jou als baken, of niet.
Afleren
Dagelijks studerend en lerend word je groter.
De Weg volgend krimp je dagelijks.
Je wordt kleiner en kleiner.
Zo kom je aan bij niet-doen.
Je doet niets en niets wordt niet gedaan.Om de dingen te leiden,
moet je je niet met ze bemoeien.
Niemand die bemoeizuchtig is,
is geschikt om te leiden.Uit: Tao Te Tjing – Lao Tzu (vertaald door Ursula K. Le Guin)
Spiegel
Het is goed om regelmatig in de spiegel te kijken: bereik ik wat ik wil bereiken bij anderen? Of wint mijn handelen vanuit ‘goede intenties’ en ervaren anderen mij als bemoeizuchtig, drammerig of wantrouwend. Ben ik bereid de dialoog aan te gaan of heb ik mijn oordeel snel klaar? Ben ik caring én daring? Of spaar ik de kool en de geit? Ervaren mensen mij wellicht als dominant en weinig nieuwsgierig?
Niets lijkt jovialer dan de leider die tegen iedereen roept: ‘mijn deur staat altijd open’. Maar wat als hij niet werkelijk luistert. Wie loopt er bij hem binnen? Wie gaat er, na teleurgesteld te zijn, nog een keer naar binnen? Wat doet de leider als hij merkt dat mensen niet (meer) binnen stappen? Heeft hij het überhaupt in de gaten? Wellicht herken je iets bij een ander of bij jezelf. Hoezeer je intentie ook goed is, het effect is niet altijd wat je hoopte. Zocht je de reden bij jezelf of legde je die misschien bij de ander?
De leider die baken voor anderen kan zijn, is allereerst een baken voor zichzelf. Bereid zichzelf te leren kennen en zich te spiegelen in hoe anderen hem ervaren.
Stel je een vallei voor waar zich een vijver in bevindt. Als het oppervlak van deze vijver niet door angsten of begeerten wordt beroerd, vormt het water een perfecte spiegel. Daal af naar die vallei, wees stil, en sla de feiten gade. Ga zo vaak je maar wilt. Je stilte* zal voortdurend groeien. De vijver zal nooit opdrogen.
De vallei, de vijver en Tao zijn alle in je.
*) kalmte, rust, vrijheid van bewijsdrang, openheid, ontvankelijkheid, wu-wei
Uit De Tao van Leiderschap, door John Heider
Ongemak verduren
Is werkelijke feedback ontvangen gemakkelijk? En zeg nu niet te snel ‘ja hoor’. Want feedback horen en langs je af laten glijden is wellicht makkelijk. Maar er echt naar luisteren en voorbij je eigen ongemak de vraag stellen aan de ander: wil je me daar eens meer over vertellen? En werkelijk bereid zijn jezelf de vraag te stellen hoe je jezelf en je intenties minder centraal kunt stellen. Dat is ongemakkelijk. Dat vraagt oefening.
Ja het levert ongemak op, de Tao volgen. Leiderschap vraagt de bereidheid om ongemak te verduren, en om niet het ongemak eenzijdig neer te leggen bij de mensen die je leidt, dat is wat dictators doen.
Als jij voorgaat in het verduren van het ongemak, en dus risico neemt in de relatie met de ander en in de relatie met jezelf, groeit de veiligheid in de relatie. Hoe oprechter jij feedback uitvraagt en bevraagt om te begrijpen hoe de ander jou beleeft, hoe meer je laat zien dat je naar de ander hebt geluisterd en hem of haar serieus neemt, hoe meer zowel jij als de ander groeien in leiderschap.
Leiders verzamelen geen volgelingen, leiders creëren nieuwe leiders.
Michiel Soeters in ‘De leider als baken’
Ben je benieuwd hoe jij beleefd wordt? Laat mensen om je heen het leiderschapskompas voor je invullen. Je kunt het leiderschapskompas gratis downloaden via deze link.
🌱 Geen Man Overboord: leiderschap met zachte kracht
Binnen Geen Man Overboord werk ik met leiders die op zoek zijn naar die diepere laag. Die hun leiderschap, van zichzelf en van anderen, naar een volgend niveau willen brengen. Die niet vanuit angst, maar vanuit vertrouwen willen leven. Die bereid zijn in de spiegel te kijken en op te ruimen wat opgeruimd moet worden om een baken te kunnen zijn.
De Tao leert ons: dat begint bij jezelf.
Jij bent het baken. Niet omdat je alles weet, maar omdat je aanwezig bent. Omdat je stevig staat in wie je bent, en ruimte laat voor wat ontstaat.
Taoïstisch leiderschap is geen methode. Het is een manier van zijn. Een uitnodiging tot eenvoud. Tot terugkeren naar jezelf. Tot het durven loslaten van controle – en het vertrouwen dat er dan iets beters ontstaat.
